Dzwonnica

Kościół parafialny pod wezwaniem św. Mikołaja w Bochni usytuowany jest w niewielkiej odległości w kierunku północno-zachodnim od rynku, nieco powyżej jego poziomu, na południowo-wschodnim zboczu cypla miejskiego. Plac kościelny w formie zbliżonej do prostokąta nosi nazwę Placu św. Kingi.

W południowo-zachodnim narożu placu kościelnego ustawiona jest masywna drewniana dzwonnica. Należała ona do najcenniejszych zabytków drewnianego budownictwa sakralnego na ziemiach polskich. Niestety spłonęła ona w nie wyjaśnionych do dzisiaj okolicznościach w nocy 7/8 X 1987 r. Dzisiejsza budowla jest rekonstrukcją, zrealizowaną w latach 1990–1993 według projektu Elżbiety Langer i Krzysztofa Kępy.

Jest to budowla założona na planie kwadratu, ustawiona na kamiennej podstawie, posiadająca konstrukcję słupową, wspartą na dziewięciu masywnych słupach, z których środkowy nosi nazwę „króla”. Ściany dzwonnicy pochyłe, oszalowane deskami, zaopatrzone są w fartuch kryty gontem, umieszczony w części dolnej, oraz w nadwieszoną ażurową izbicę w części górnej. Całą budowlę wieńczy ostrosłupowy, kryty gontem hełm. W szalunku od wewnątrz użyto kiedyś desek, na których widniały ślady dawnej polichromii. Na jednej z belek wyryta była data 1525. Prawdopodobnie zarówno ta belka, jak i deki pokryte polichromią pochodziły z jakiejś innej wcześniej budowli, a tu zostały użyte wtórnie.

Na innej z belek widniał napis „Andrea Palicz R 1609”. Jest to zapewne nazwisko cieśli, budowniczego dzwonnicy, oraz data jej wykonania. Obecną budowlę wznieśli cieśle z Rozdziela k. Żegociny pod kierownictwem Stanisława Parucha.

Dzwonnica ta stanowiła niezwykle cenny zabytek architektury drewnianej, i to zarówno ze względu na niewątpliwe wartości estetyczne, jak i na to, iż była ona jednym z najstarszych sygnowanych i datowanych obiektów tego rodzaju.

Na dzwonnicy zawieszone były niegdyś stare dzwony z XVII, XVIII i XIX w. Zostały one jednak zabrane w czasie drugiej ostatniej wojny światowej. Późniejsze, „Maria” i „Stanisław”, zostały całkowicie stopione w czasie pożaru w 1987 r.

W roku 1995 uruchomiony został dzwon na odbudowanej po pożarze dzwonnicy. Pozostałe, nowo odlane w firmie Jana Felczyńskiego w Przemyślu: „Maryja” (1590 kg), „Mikołaj” (700 kg), „Kinga” (420 kg) i Jan Paweł II (220 kg) – ze względu na statykę dzwonnicy usytuowano przed budynkiem plebanii na Placu Sanktuaryjnym.

Na podstawie:

J. Flasza, Bochnia. Przewodnik po mieście, s. 83-84.
ks. S. Wójtowicz, Kościół parafialny w Bochni, s. 24-25.
ks. Zdzisław Sadko, Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej i parafia św. Mikołaja bpa w Bochni wspólnym naszym domem. Praca zbiorowa, Bochnia 2012, s. 240.